Các loài rắn không độc ở Việt Nam thường xuất hiện

Việt Nam sở hữu một hệ sinh thái vô cùng phong phú và đa dạng, trong đó có những loài rắn không độc, chúng đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì cân bằng sinh thái. Mặc dù nhiều người lo ngại về sự nguy hiểm của rắn nhưng không phải tất cả các loài rắn đều có độc. Nhiều loài rắn không độc lại đóng vai trò thiết yếu trong việc kiểm soát động vật gặm nhấm và côn trùng, góp phần bảo vệ mùa màng và môi trường sống tự nhiên. Những loài rắn này không chỉ giúp duy trì sự ổn định của hệ sinh thái mà còn có giá trị sinh học quan trọng. Chúng Sao Việt Pest tìm hiểu về các loài rắn không độc ở Việt Nam thường xuất hiện:

Rắn hổ ngựa (Rắn sọc dưa)

Rắn hổ ngựa (Coelognathus radiata) là một loài rắn không độc thuộc họ Rắn hổ (Colubridae), phổ biến ở nhiều khu vực của Việt Nam và các nước Đông Nam Á. Loài rắn này rất dễ nhận diện nhờ vào những đặc điểm đặc trưng về hình dáng và màu sắc, đồng thời đóng một vai trò quan trọng trong việc kiểm soát động vật gây hại trong môi trường sống. Rắn hổ ngựa có thân hình dài, thon và mảnh, có thể dài tới 2 mét. Điểm dễ nhận biết nhất của loài này là những sọc đen chạy dọc từ đầu đến cuối thân, các sọc này thường có màu đen nổi bật trên nền màu vàng nhạt hoặc xám nhạt, tạo thành một kiểu vảy sọc đặc trưng giống như hình dáng của một con ngựa, từ đó loài rắn này có tên gọi là “hổ ngựa”. Đầu của rắn hổ ngựa nhỏ và hình tam giác, không có nọc độc nguy hiểm, mắt của loài này có đồng tử hình tròn, dễ nhận biết.

Loài rắn ăn thịt này rất linh hoạt và có khả năng di chuyển nhanh chóng, thường sống ở các khu vực đồng bằng, trung du, khu vực gần nông thôn hoặc khu dân cư có nhiều chuột và các loài động vật nhỏ khác. Chúng thường xuyên xuất hiện ở các khu vực có nhiều cây cối, bụi rậm hoặc đồng ruộng, nơi chúng dễ dàng tìm kiếm thức ăn như: Chuột, thằn lằn và các loài động vật nhỏ khác.

Mặc dù không có nọc độc, rắn hổ ngựa có khả năng bắt mồi rất nhanh và mạnh mẽ, chúng sử dụng cơ thể linh hoạt của mình để cuốn chặt con mồi, tiêu diệt chúng và ăn thịt. Rắn hổ ngựa không tấn công con người và rất ít khi có hành vi phòng thủ nếu không bị đe dọa. Tuy nhiên, khi gặp phải loài rắn này, bạn vẫn nên giữ khoảng cách và không làm phiền chúng. Việc xua đuổi nhẹ nhàng hoặc để chúng tiếp tục di chuyển sẽ giúp bảo vệ cả con người và động vật, đồng thời giữ gìn sự đa dạng sinh học trong tự nhiên.

Rắn rào

Rắn rào (Boiga kraepelini) là một loài rắn thuộc họ Rắn hổ (Colubridae), nổi bật với đặc điểm là loài rắn không độc nhưng có khả năng săn mồi nhanh chóng. Khi cảm thấy bị đe dọa, chúng có thể tạo ra một số vết thương nhẹ khi bị tấn công nhưng nọc độc của chúng không nguy hiểm đối với con người.

Loài rắn này có thân hình thon dài và di chuyển rất linh hoạt, chiều dài cơ thể của loài này có thể đạt từ 1,5 đến 2m. Một trong những đặc điểm dễ nhận biết của rắn hổ trâu là màu sắc cơ thể khá đặc biệt với nền màu nâu xám, có các vảy có hoa văn đen hoặc nâu đậm tạo thành các dải hoặc sọc kéo dài dọc theo thân. Đầu của rắn khá nhọn và có đôi mắt sắc bén, thích hợp cho việc săn mồi vào ban đêm.

Rắn hổ trâu phân bố rộng rãi ở khu vực Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam. Chúng thường sống ở các khu vực rừng nhiệt đới, thung lũng và các vùng đất thấp. Loài rắn này thích môi trường ẩm ướt, thường xuyên xuất hiện gần các khu vực có nhiều cây cối, bụi rậm hoặc thậm chí là vùng gần các khu vực dân cư. Đây là loài săn mồi rất nhanh nhẹn, có khả năng leo trèo tốt và di chuyển trên mặt đất cũng như trên cây, giúp chúng tiếp cận các con mồi ở các độ cao khác nhau. Chúng săn mồi chủ yếu vào ban đêm (loài rắn hoạt động về đêm), săn các loài động vật nhỏ như: Chim, thằn lằn, động vật có vú nhỏ, côn trùng,… giúp kiểm soát quần thể động vật nhỏ góp phần duy trì sự cân bằng trong chuỗi thức ăn, hạn chế sự phát triển của các loài động vật có thể trở thành dịch hại trong tự nhiên..

Lưu ý:

Mặc dù rắn hổ trâu không có nọc độc nguy hiểm nhưng khi gặp phải rắn này, bạn vẫn nên giữ khoảng cách và không nên xâm phạm môi trường sống của chúng. Nếu bắt gặp chúng trong tự nhiên hoặc khu vực dân cư, việc xua đuổi chúng một cách nhẹ nhàng là cách tốt nhất để đảm bảo sự an toàn cho cả người và rắn.

Rắn hổ trâu – Rắn ráo

Rắn ráo (Ptyas korros – Hay còn gọi là rắn ráo trâu) là loài rắn không có nọc độc, sử dụng sức mạnh cơ thể và khả năng tấn công để bắt mồi. Chúng có thân hình dài và mảnh, màu nâu xám hoặc nâu vàng với các vảy bóng, giúp chúng dễ dàng hòa mình vào môi trường sống tự nhiên, chiều dài từ 1,5 đến 2,5 mét, với một số cá thể đặc biệt có thể dài hơn. Đầu của loài rắn này khá nhỏ và thuôn dài, với mắt to và đồng tử tròn, giúp quan sát tốt trong môi trường sống.

Rắn ráo thường sống trong các khu vực có thảm thực vật dày đặc, giúp chúng dễ dàng ẩn nấp và tìm kiếm con mồi, phân bố rộng rãi ở các khu vực như: Rừng, đồng ruộng, khu vực gần nguồn nước và các khu vực có nhiều cây cối hoặc bụi rậm. Chúng có thể sống ở cả khu vực đất liền và gần các vùng nước, nơi chúng tìm kiếm thức ăn. Trong môi trường tự nhiên, rắn ráo săn mồi ban ngày và thường xuyên tìm kiếm con mồi trong môi trường sống của mình, di chuyển nhanh chóng và khéo léo để tránh bị phát hiện. Thức ăn chủ yếu là các loài động vật nhỏ như chuột, ếch, thằn lằn và các loài động vật khác. Với cơ thể linh hoạt và khả năng di chuyển nhanh chóng, rắn ráo có thể bắt mồi một cách hiệu quả, cả trên mặt đất lẫn khi leo cây.

Mặc dù không nguy hiểm đối với con người, tuy nhiên nếu bị khiêu khích hoặc cảm thấy bị đe dọa, rắn ráo có thể phản ứng mạnh mẽ để tự vệ. Trong tự nhiên, chúng chủ yếu tránh tiếp xúc với con người và không chủ động tấn công. Nếu gặp rắn ráo trong môi trường tự nhiên, hãy để chúng tiếp tục di chuyển và tránh làm tổn thương chúng.

Rắn chuột vua – Rắn sọc gờ

Rắn chuột vua (Elaphe carinata) là một loài rắn không độc thuộc họ Rắn nước (Colubridae), thường sống trong các khu vực nhiệt đới và cận nhiệt đới ở Đông Nam Á. Thân hình của chúng khá dài, thường đạt chiều dài từ 1,2 đến 2 mét có màu sắc đa dạng, chủ yếu là nâu vàng, nâu xám hoặc xanh lá với các vảy đen hoặc nâu đậm tạo thành các đường sọc hoặc vân trên thân. Đầu của rắn chuột vua nhọn và thuôn dài, đôi mắt to, đồng tử tròn giúp chúng quan sát tốt trong môi trường sống của mình. Rắn chuột vua còn có biệt danh là “nữ thần hôi thối” vì loài rắn này có thể tiết ra một chất có mùi hôi khi bị đe dọa, giúp chúng tự vệ.

Loài rắn này ưa thích những khu vực có thảm thực vật dày đặc, nơi chúng có thể tìm kiếm thức ăn và ẩn nấp, thường sống trong các khu rừng nhiệt đới, rừng rậm, khu vực đất nông nghiệp và gần các nguồn nước như sông suối, ao hồ. Chúng sử dụng khả năng leo cây và di chuyển nhanh để săn mồi vào ban ngày, thức ăn chủ yếu ăn các loài động vật nhỏ như chuột, chim, ếch, thằn lằn và các loài động vật khác. Loài rắn này còn có khả năng leo trèo rất tốt nhờ cơ thể linh hoạt và vảy cứng.

Rắn chuột vua không có nọc độc và không gây nguy hiểm cho con người, chúng chủ yếu dựa vào sức mạnh cơ thể và khả năng siết chặt mồi để bắt và tiêu diệt con mồi. Tuy nhiên, chúng có thể phản ứng khi bị khiêu khích hoặc cảm thấy bị đe dọa, đôi khi sẽ tấn công để tự vệ. Nếu gặp phải loài rắn này trong tự nhiên, chúng sẽ chủ yếu tránh xa con người.

Rắn nước – Rắn cỏ Nhật

Rắn nước (Natrix tigrina) là một loài rắn không độc khá dễ nhận diện nhờ vào những đặc điểm hình thái đặc trưng và thói quen sống gần các vùng nước. Chiều dài cơ thể của chúng thường dao động từ 1 đến 1,5 mét, thân có màu sắc chủ yếu là màu nâu hoặc xanh xám với các vệt sọc đen hoặc vằn vàng chạy dọc theo thân tạo thành các hoa văn đặc trưng. Đầu của rắn nước khá nhọn có màu xám hoặc nâu nhạt, đôi mắt lớn với đồng tử tròn giúp chúng quan sát tốt khi săn mồi hoặc di chuyển dưới nước.

Đúng như tên gọi, rắn nước ưa thích các khu vực gần nguồn nước như sông suối, ao hồ, hoặc các khu vực đất ẩm ướt, có nhiều thảm thực vật và cây cối. Loài rắn này phân bố rộng rãi ở Đông Nam Á, đặc biệt là tại Việt Nam, Thái Lan và một số nước khác trong khu vực. Chúng sống ở cả môi trường nước ngọt và các khu vực đất liền gần nước, nơi có điều kiện sinh sống thuận lợi và nhiều thức ăn. Rắn nước rất giỏi trong việc săn mồi dưới nước vì có khả năng bơi lội tốt, thức ăn chủ yếu là các loài động vật nhỏ như: Cá, ếch, tôm, côn trùng và các loài động vật thủy sinh khác. Chúng hoạt động vào ban ngày, di chuyển và săn mồi dưới nước hoặc trên cạn, bên cạnh đó còn có thể dễ dàng leo cây hoặc lặn dưới nước để tránh kẻ thù hoặc khi tìm kiếm thức ăn.

Rắn nước không có nọc độc và không gây nguy hiểm cho con người. Tuy nhiên, nếu bị khiêu khích hoặc cảm thấy bị đe dọa, chúng có thể phản ứng bằng cách tấn công hoặc rượt đuổi để tự vệ. Những vết thương do loài rắn này gây ra chủ yếu là do siết chặt và không nguy hiểm. Nếu gặp phải rắn nước trong tự nhiên, bạn nên tránh làm phiền chúng và giữ khoảng cách.

Rắn leo cây – Rắn đồng

Rắn leo cây (Dendrelaphis pictus) là một loài rắn thuộc họ Rắn nước (Colubridae) có cơ thể thon dài, màu sắc chủ yếu là màu đồng, trên mặt có các dải màu đen chạy xuống cổ. Trên hai hàng vảy thân có sọc màu vàng hoặc màu kem được viền phía trên và dưới bởi một đường kẻ đen. Ngoài ra loài rắn này còn được gọi là rắn đồng do màu lưng và đầu giống màu đồng óng ánh.

Rắn leo cây là loài sống trên cây, có khả năng leo trèo rất giỏi và thường hoạt động vào ban ngày, sống ở các khu rừng nhiệt đới và môi trường gần nước như: Vùng rừng ngập mặn, bờ sông, đầm lầy, nơi có nhiều cây cối và môi trường ẩm ướt. Chúng săn mồi bằng cách leo trèo trên cây, tìm kiếm con mồi và tấn công nhanh chóng. Thức ăn của chúng chủ yếu là động vật nhỏ như: Thằn lằn, ếch, côn trùng và đôi khi là những loài động vật nhỏ khác.

Loài rắn này có độc tố nhưng mức độ độc của chúng đối với con người rất thấp, chất độc của chúng chủ yếu được sử dụng để tiêu diệt con mồi nhỏ chứ không phải để tự vệ. Loài này không phải là mối nguy hiểm lớn, do tính cách nhút nhát nên chúng thường tránh xa con người và hiếm khi gây hại trừ khi bị khiêu khích hoặc tấn công, chúng có thể tự vệ bằng cách cắn. Loài rắn này khá phổ biến trong tự nhiên và đóng vai trò quan trọng trong hệ sinh thái, kiểm soát các quần thể côn trùng và động vật nhỏ.

Rắn khiếm – Rắn ánh dương

Rắn khiếm (Xenopeltis unicolor) là một loài rắn thuộc họ Xenopeltidae, cơ thể có thân hình thon dài, mềm dẻo, dài từ 60 cm đến 1,2 mét khi trưởng thành, phù hợp với các hoạt động đào bới và di chuyển trong đất và các kẽ đá. Lớp vảy của chúng khá mịn màng và có màu sắc chủ đạo là đen hoặc nâu sẫm, bề mặt vảy của loài rắn này có một sự phản chiếu ánh sáng mạnh tốt tạo ra một hiệu ứng sáng bóng, giống như những viên ngọc đen khiến chúng có một vẻ ngoài huyền bí. Đầu của rắn khiếm nhỏ, thuôn và nhỏ gọn, không quá nổi bật và khó phân biệt với phần cổ. Đôi mắt nhỏ có đồng tử hình tròn, không có đặc điểm nổi bật nhưng chúng có khả năng nhìn tốt trong điều kiện ánh sáng yếu.

Đây là loài rắn chủ yếu sống về đêm và có khả năng sống dưới đất, chúng có thể tìm thấy trong các khu rừng nhiệt đới ẩm ướt, đặc biệt là ở các khu vực đất mềm hoặc những nơi có thảm thực vật dày đặc – Nơi chúng có thể tìm kiếm thức ăn và trú ẩn. Rắn Khiếm ăn chủ yếu là các loài động vật nhỏ như côn trùng, động vật có xương sống nhỏ hoặc thậm chí là các loài rắn nhỏ khác, chúng săn mồi bằng cách luồn lách trong lớp đất hoặc tán lá ẩm ướt, đánh bắt con mồi một cách nhanh chóng. Loài rắn này không độc và không có hành vi tấn công con người, khi gặp nguy hiểm, chúng có thể tự vệ bằng cách cuộn tròn lại hoặc trốn theo các khe hẹp nhanh chóng.

Kết luận

Các loài rắn không độc ở Việt Nam không chỉ vô hại mà còn mang lại lợi ích to lớn cho hệ sinh thái. Việc nhận diện đúng các loài rắn này giúp con người tránh nhầm lẫn và không vô tình giết hại những loài động vật có ích. Bảo vệ các loài rắn không độc không chỉ bảo vệ sự đa dạng sinh học mà còn giúp duy trì sự ổn định của các hệ sinh thái, đặc biệt là trong việc kiểm soát sâu bệnh, côn trùng và động vật gặm nhấm. Nếu bạn lo lắng khi khu vực mình sinh sống có rắn, hãy liên hệ ngay với dịch vụ diệt rắn Sao Việt Pest để được hỗ trợ và xử lý các vấn đề về rắn nhanh nhất, đảm bảo an toàn cho bạn và gia đình.