Kiến cánh bay vào nhà là hiện tượng thường gặp, đặc biệt vào mùa mưa hoặc những đêm có ánh sáng mạnh. Hiện tượng này không chỉ gây khó chịu cho hoạt động kinh doanh, mà còn là dấu hiệu cảnh báo nguy cơ tổ mối hoặc tổ kiến quy mô lớn đang ẩn nấp trong kết cấu công trình, nhà xưởng, văn phòng của bạn. Kiến cánh bay vào nhà thường là những con non tìm kiếm nơi an toàn để xây tổ và sinh sản, bị thu hút mạnh mẽ bởi ánh sáng điện.

Việc tự xử lý bằng cách tắt đèn hoặc dùng bình xịt có thể giải quyết tạm thời nhưng không thể triệt tiêu được nguồn gốc dịch hại. Đối với các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất kinh doanh, việc có dịch hại côn trùng quy mô lớn không chỉ ảnh hưởng đến môi trường làm việc, mà còn tiềm ẩn rủi ro về chất lượng sản phẩm và uy tín thương hiệu. Vậy cụ thể nguyên nhân và cách xử lý hiệu quả nhất là gì? Mời bạn cùng Dịch vụ kiểm soát côn trùng Sao Việt tìm hiểu chi tiết hơn trong bài viết dưới đây!

Phân biệt kiến cánh và mối cánh

Việc xác định đúng loại côn trùng là bước then chốt đầu tiên để đánh giá mức độ rủi ro và lựa chọn phương án xử lý thích hợp. Nếu đó là mối cánh, mức độ nghiêm trọng sẽ tăng lên gấp nhiều lần, bởi chúng là sinh vật phá hoại thầm lặng, có thể gây thiệt hại hàng tỷ đồng cho cơ sở hạ tầng, kho bãi, hồ sơ, giấy tờ quan trọng của doanh nghiệp. Ngược lại, kiến cánh thường chỉ là một phiền toái nhất thời.

Để giúp quý vị nhận biết nhanh chóng và chính xác, chúng tôi đã tổng hợp những điểm khác biệt rõ ràng nhất của hai loài côn trùng này:

Sự xuất hiện của kiến cánh, dù gây khó chịu, nhưng chúng không gây hại đến cấu trúc gỗ, sàn nhà, hoặc các vật liệu cellulose quan trọng của doanh nghiệp. Nhiệm vụ của chúng chỉ đơn thuần là tìm nơi xây tổ mới sau khi giao phối. Tuy nhiên, nếu những sinh vật đó là mối cánh, quý vị cần phải hành động ngay lập tức. Mối cánh là mối nguy hiểm tiềm tàng, báo hiệu một tổ mối lớn đã trưởng thành và đang tìm cách mở rộng địa bàn, chúng có thể âm thầm làm suy yếu kết cấu gỗ, đồ nội thất, thậm chí là hồ sơ kinh doanh quan trọng mà quý vị không hề hay biết cho đến khi thiệt hại đã trở nên nghiêm trọng.

4 Lý do chính khiến côn trùng có cánh này bay vào nhà

Khi thấy chúng xuất hiện hàng loạt, nhiều người đặt ra câu hỏi: Tại sao chúng lại đột ngột xâm nhập không gian của mình? Việc hiểu rõ nguyên nhân chính là chìa khóa để triển khai các biện pháp ngăn chặn và kiểm soát phù hợp.

Chu kỳ giao phối và mùa xuất hiện của kiến cánh

Sự kiện kiến cánh bay rộ là một phần không thể thiếu trong chu kỳ sinh sản và mở rộng lãnh thổ của loài vật nhỏ bé này. Hiện tượng này, được giới chuyên môn gọi là “swarming” (bay thành đàn), xảy ra khi điều kiện môi trường đạt mức lý tưởng, thường là vào khoảng thời gian cuối xuân, hè và đầu thu. Các cá thể kiến cánh (kiến đực và kiến cái có cánh) bay ra khỏi tổ với mục đích duy nhất là tìm kiếm bạn tình để giao phối. Sau khi quá trình giao phối hoàn tất, kiến đực sẽ chết đi, còn kiến cái sẽ rụng cánh, đi tìm địa điểm thích hợp, đào hố và bắt đầu xây dựng tổ kiến mới. Đây là lý do quý vị thấy chúng bay lượn rầm rộ, bởi chúng đang thực hiện một nhiệm vụ sinh tồn quan trọng, cố gắng thiết lập các khu vực sinh sống mới, đôi khi là ngay trong khuôn viên doanh nghiệp của quý vị.

Loài côn trùng này bị thu hút bởi ánh sáng nhân tạo (đặc biệt vào buổi tối)

Một trong những lý do khiến chúng bị hấp dẫn mạnh mẽ và bay thẳng vào các khu vực nhà xưởng, văn phòng hay kho bãi chính là ánh sáng nhân tạo. Về mặt khoa học, loài côn trùng này và nhiều loại côn trùng bay khác có cơ chế định hướng (phototaxis) sử dụng các nguồn sáng tự nhiên như mặt trăng hay các vì sao để giữ thăng bằng và tìm đường đi. Tuy nhiên, khi đối diện với nguồn ánh sáng mạnh và gần như đèn điện, đèn pha chiếu sáng công nghiệp, cơ chế này bị nhầm lẫn nghiêm trọng. Chúng liên tục cố gắng bay theo một góc cố định so với nguồn sáng, dẫn đến việc bay xoắn ốc hoặc luẩn quẩn xung quanh bóng đèn và cuối cùng là bị thu hút, xâm nhập vào bên trong khu vực có ánh sáng đó. Hiện tượng này đặc biệt rõ rệt tại các doanh nghiệp có hệ thống chiếu sáng mạnh mẽ vào ban đêm.

Độ ẩm và sự thay đổi của thời tiết (trước cơn mưa)

Độ ẩm không khí đóng vai trò như một yếu tố kích hoạt mạnh mẽ cho sự kiện bay thành đàn này. Nhiều loài côn trùng có cánh, bao gồm cả chúng, thường xuất hiện rộ lên ngay trước hoặc sau những cơn mưa lớn. Độ ẩm cao tạo ra một môi trường lý tưởng, giúp chúng dễ dàng duy trì độ ẩm cần thiết cho cơ thể, đồng thời làm mềm đất, tạo điều kiện thuận lợi cho việc đào hang và xây dựng tổ mới sau khi giao phối. Doanh nghiệp nào nằm gần khu vực đất trống, công viên hay có khuôn viên nhiều cây xanh, đất ẩm thường chứng kiến sự xuất hiện của chúng nhiều hơn vào những thời điểm giao mùa hoặc có sự thay đổi đột ngột về thời tiết.

Sự hiện diện của tổ côn trùng trong hoặc gần khu vực sinh sống

Nguyên nhân đơn giản và trực tiếp nhất cho sự xuất hiện của chúng là do đã có sẵn một tổ kiến trưởng thành nằm ở vị trí rất gần, có thể là ngay trong các bức tường, dưới nền móng, trong các khu vườn hoặc bãi cỏ xung quanh cơ sở của quý vị. Sự xuất hiện hàng loạt của chúng chính là tín hiệu cho thấy mật độ kiến trong tổ đã trở nên quá đông đúc. Tổ kiến mẹ đang buộc phải giải phóng các cá thể sinh sản có cánh để chúng bay đi, tìm kiếm nguồn tài nguyên mới và lập nên các tổ vệ tinh, mở rộng địa bàn. Đây là một cảnh báo quan trọng, cho thấy tổ kiến mẹ đã đủ lớn và có khả năng gây ra nhiều vấn đề phiền toái hơn trong tương lai, đòi hỏi một biện pháp kiểm soát toàn diện.

4 phương pháp diệt trừ kiến cánh bay vào nhà ngay lập tức và hiệu quả

Khi loài côn trùng có cánh này bắt đầu xâm nhập không gian làm việc hoặc sinh hoạt, mục tiêu cấp bách là phải xử lý chúng nhanh chóng để giảm thiểu sự phiền toái. Dưới đây là những phương pháp diệt trừ hiệu quả, có thể áp dụng ngay lập tức:

Xử lý bằng dung dịch xà phòng/nước rửa chén

Sử dụng dung dịch xà phòng hoặc nước rửa chén là một trong những cách xử lý kiến cánh đơn giản, không độc hại và cực kỳ hiệu quả. Quý vị chỉ cần pha loãng một lượng nhỏ nước rửa chén thông thường (khoảng 2-3 muỗng canh) với một chai nước, sau đó cho vào bình xịt. Cơ chế hoạt động của dung dịch này là làm giảm sức căng bề mặt của nước, khiến chất lỏng dễ dàng bám dính vào thân kiến cánh. Lớp màng xà phòng này sẽ bít kín các lỗ thở (spiracles) trên cơ thể chúng, khiến chúng không thể hô hấp được và chết đi gần như ngay lập tức. Đây là giải pháp rất hữu ích khi chúng bay thành từng đám nhỏ hoặc đậu tại một khu vực nhất định.

Tắt đèn, sử dụng bẫy ánh sáng để tiêu diệt chúng vào ban đêm

Tận dụng triệt để tập tính bị hấp dẫn bởi ánh sáng mạnh của chúng là một thủ thuật kiểm soát thông minh. Khi chúng bắt đầu bay vào phòng, quý vị nên nhanh chóng tắt tất cả các nguồn sáng không cần thiết. Sau đó, đặt một chiếc chậu hoặc xô nước lớn có pha thêm một chút xà phòng (để giữ chúng không bay ra) ngay dưới một nguồn sáng nhỏ duy nhất (ví dụ: một chiếc đèn bàn nhỏ hoặc đèn pin). Ánh sáng này sẽ dẫn dụ chúng bay thẳng đến và rơi xuống bẫy nước xà phòng đã chuẩn bị sẵn, tiêu diệt chúng hàng loạt mà không cần sử dụng hóa chất độc hại trong môi trường làm việc.

Xử lý bằng dụng cụ hút bụi chuyên dụng hoặc máy hút bụi thông thường

Trong trường hợp chúng bay rộ lên với số lượng lớn, phương pháp nhanh chóng và sạch sẽ nhất là sử dụng máy hút bụi. Máy hút bụi công nghiệp hoặc máy hút bụi gia đình thông thường đều có thể hút sạch khu vực kiến cánh đang tập trung trong vài phút. Mẹo quan trọng là sau khi đã hút sạch toàn bộ các cá thể kiến, quý vị cần phải ngay lập tức bịt kín miệng túi đựng rác hoặc mang túi rác ra ngoài, buộc chặt và vứt bỏ đúng nơi quy định để ngăn chúng bò ra và tái xâm nhập.

Dùng bình xịt kiểm soát côn trùng chuyên dụng

Nếu số lượng quá lớn và cần tiêu diệt tức thì, quý vị có thể sử dụng các loại bình xịt kiểm soát côn trùng (loại dùng cho côn trùng bay) được cấp phép. Lưu ý, khi sử dụng phương pháp này trong môi trường B2B như văn phòng, nhà xưởng, cần đảm bảo tuân thủ các quy tắc an toàn và chỉ xịt vào những khu vực ít người qua lại hoặc ngoài giờ làm việc. Tuy nhiên, đây chỉ là giải pháp tạm thời, không tiêu diệt được tận gốc tổ kiến mẹ.

Tác hại của kiến cánh

Mặc dù kiến cánh không gây thiệt hại cấu trúc như mối cánh, sự hiện diện của chúng vẫn tiềm ẩn những rủi ro và bất lợi nhất định đối với môi trường doanh nghiệp và sinh hoạt.

Tiềm ẩn nguy cơ gây ô nhiễm thực phẩm, lây truyền mầm bệnh

Tác hại rõ ràng nhất chính là nguy cơ ô nhiễm. Trước khi bay vào cơ sở của quý vị, sinh vật đó có thể đã bò từ nhiều nơi bẩn thỉu, ẩm ướt như rãnh nước, bãi rác hoặc các khu vực vệ sinh kém. Khi chúng xâm nhập vào nhà bếp, khu vực chuẩn bị thực phẩm (đặc biệt quan trọng đối với các doanh nghiệp F&B, nhà hàng, khách sạn), hoặc rơi vào các dây chuyền sản xuất, chúng có khả năng mang theo và lây truyền các loại vi khuẩn, nấm mốc hoặc mầm bệnh khác. Mặc dù nguy cơ lây truyền bệnh trực tiếp từ chúng không cao, nhưng chúng vẫn là một tác nhân gây mất vệ sinh, ảnh hưởng tiêu cực đến tiêu chuẩn an toàn thực phẩm và vệ sinh chung của doanh nghiệp.

Là dấu hiệu cảnh báo tổ côn trùng lớn đang tồn tại xung quanh

Như đã đề cập ở phần nguyên nhân, sự xuất hiện đột ngột và hàng loạt của chúng không phải là ngẫu nhiên, mà là một dấu hiệu cảnh báo rõ ràng. Điều này chứng tỏ rằng có một hoặc nhiều tổ kiến đã trưởng thành, với mật độ thành viên quá đông, nằm ở vị trí rất gần khuôn viên làm việc của quý vị. Nếu không có biện pháp kiểm soát tận gốc tổ kiến mẹ, vấn đề này sẽ tái diễn liên tục theo chu kỳ sinh sản, gây phiền toái lâu dài. Hơn nữa, những tổ kiến lớn này cũng tiềm ẩn nguy cơ về các loại kiến thợ khác có thể cắn người hoặc phá hoại các thiết bị điện tử, dây cáp nếu chúng xây tổ trong đó.

Giải pháp kiểm soát và ngăn chặn kiến cánh triệt để

Trong môi trường làm việc, việc kiểm soát côn trùng không chỉ dừng lại ở việc diệt trừ tạm thời mà còn phải là một chiến lược ngăn chặn lâu dài, đảm bảo không gian làm việc sạch sẽ và an toàn. Dịch vụ Kiểm soát côn trùng Sao Việt cung cấp các giải pháp chuyên nghiệp, giải quyết triệt để vấn đề kiến cánh từ gốc.

Quy trình xử lý và ngăn chặn kiến cánh

Chúng tôi không chỉ xử lý các cá thể kiến cánh đang bay lượn mà còn tập trung vào việc tiêu diệt tổ kiến mẹ, từ đó ngăn chặn sự tái phát một cách bền vững. Quy trình của chúng tôi được thực hiện một cách bài bản:

1. Khảo sát chuyên sâu: Kỹ thuật viên của Sao Việt Pest sẽ tiến hành khảo sát toàn bộ khuôn viên, bao gồm các khu vực trong nhà và ngoài trời, để xác định chính xác vị trí tổ kiến mẹ (thường nằm ở nơi ẩm ướt, dưới nền đất, dưới các vật dụng cố định).
2. Xác định loại hình kiến và xử lý tận gốc: Chúng tôi sử dụng các phương pháp tiên tiến, không chỉ là phun hóa chất mà còn áp dụng kỹ thuật bả chuyên dụng (baiting). Bả kiến được đặt gần đường đi và tổ kiến, kiến thợ sẽ mang bả về tổ, lây lan và tiêu diệt hoàn toàn cả kiến chúa cùng toàn bộ tổ kiến từ bên trong. Phương pháp này có độ an toàn cao hơn cho môi trường làm việc và mang lại hiệu quả triệt để.
3. Phun tồn lưu và xử lý các điểm vào: Thực hiện phun tồn lưu một lớp hóa chất kiểm soát côn trùng chuyên dụng, được cấp phép, tại các đường đi, khu vực tập trung của kiến cánh. Đồng thời, chúng tôi sẽ tư vấn và hỗ trợ bịt kín các kẽ hở, vết nứt, cửa sổ, lỗ thông hơi—những con đường chính mà chúng sử dụng để xâm nhập vào bên trong.
4. Ngăn chặn và giám sát định kỳ: Sau khi xử lý, Sao Việt Pest sẽ thiết lập chương trình giám sát định kỳ, đảm bảo rằng vấn đề kiến cánh và các loài kiến khác không tái diễn, duy trì môi trường làm việc đạt chuẩn vệ sinh và an toàn.

(Tham khảo) Kiến cánh xuất hiện là điềm báo gì?

Trong văn hóa dân gian Việt Nam, sự xuất hiện của các loài côn trùng, đặc biệt là chúng, thường gắn liền với nhiều ý nghĩa tâm linh và điềm báo. Về mặt tâm linh, việc chúng bay rộ vào nhà hoặc cơ sở kinh doanh thường được coi là dấu hiệu của sự thay đổi thời tiết, đặc biệt là sự báo hiệu sắp có mưa hoặc sự thay đổi mùa. Tuy nhiên, cũng có nhiều quan niệm dân gian cho rằng đây là một điềm báo may mắn, báo hiệu sự phát triển, sinh sôi nảy nở, hoặc sắp có tài lộc.

Nhìn nhận một cách khách quan, dù là điềm báo gì đi nữa, các doanh nghiệp và nhà quản lý cơ sở vật chất nên tập trung vào khía cạnh khoa học và vệ sinh. Dù điềm báo có tích cực đến mấy, việc có hàng ngàn côn trùng bay lượn vẫn gây ra vấn đề về vệ sinh, an toàn thực phẩm và sự chuyên nghiệp. Do đó, việc xử lý và kiểm soát chuyên nghiệp vẫn là hành động cần thiết và ưu tiên hàng đầu.

Câu hỏi thường gặp (FAQ) về kiến cánh

Kiến cánh sống được bao lâu?

Vòng đời của kiến cánh rất ngắn ngủi, đặc biệt là sau khi chúng bay ra khỏi tổ để thực hiện nhiệm vụ giao phối. Hầu hết các con đực sẽ chết sau khi giao phối, thường chỉ sống được vài giờ đến tối đa một ngày. Các con cái sau khi giao phối sẽ rụng cánh và tìm nơi làm tổ mới để trở thành kiến chúa. Nếu thành công, kiến chúa sẽ sống được nhiều năm, thậm chí là vài thập kỷ, để đẻ trứng và duy trì sự sống của cả tổ.

Kiến cánh có cắn người không?

Hầu hết các loài kiến cánh phổ biến mà chúng ta thường thấy khi chúng bay vào nhà không cắn người. Nhiệm vụ chính của chúng là giao phối và tìm nơi làm tổ mới, chúng không có khả năng tự vệ hoặc tấn công. Tuy nhiên, một số loài kiến cánh lớn và ít phổ biến hơn, đặc biệt là các loài kiến lửa cánh hoặc kiến thợ mộc cánh, có thể cắn hoặc đốt nếu cảm thấy bị đe dọa, nhưng đó là trường hợp hiếm gặp. Nhìn chung, chúng không phải là mối đe dọa trực tiếp đến sức khỏe con người, nhưng vẫn cần kiểm soát do vấn đề vệ sinh.